VIÊM LOÉT DẠ DÀY Ở NGƯỜI CAO TUỔI

Vì sao người cao tuổi dễ bị viêm loét dạ dày?

• Suy giảm chức năng bảo vệ của dạ dày: Lớp niêm mạc dạ dày yếu dần đi theo thời gian, khiến dễ bị tổn thương bởi axit và các tác nhân bên ngoài.
• Sử dụng thuốc kéo dài: Người cao tuổi thường dùng các thuốc giảm đau, thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) để điều trị bệnh xương khớp. Đây là nguyên nhân phổ biến gây viêm loét dạ dày nếu dùng lâu dài.

Lạm dụng thuốc giảm đau là nguyên nhân phổ biến làm tăng nguy cơ viêm loét dạ dày

• Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (H. pylori): Nhiễm vi khuẩn này là yếu tố nguy cơ cao gây viêm loét dạ dày mạn tính, và tỉ lệ nhiễm tăng theo tuổi.
• Ăn uống thất thường hoặc kém dinh dưỡng: Người già thường ăn ít, kém ngon miệng hoặc gặp các vấn đề rối loạn tiêu hóa, làm dạ dày dễ bị tổn thương hơn.

Triệu chứng viêm loét dạ dày ở người cao tuổi

Ở người cao tuổi, viêm loét dạ dày thường biểu hiện rõ ràng, nhưng đôi khi bị hiểu nhầm là rối loạn tiêu hóa thông thường. Một số triệu chứng thường gặp bao gồm:

• Đau vùng thượng vị: Cơn đau có thể âm ỉ hoặc nóng rát, thường xuất hiện khi đói hoặc sau bữa ăn. Ở người lớn tuổi, mức độ đau có thể nhẹ hơn so với người trẻ, khiến người bệnh chủ quan.
• Đầy bụng, chướng hơi, ăn uống kém: Người bệnh thường có cảm giác nặng bụng sau ăn, ăn nhanh no, hoặc không còn cảm giác ngon miệng.
• Ợ hơi, ợ chua, buồn nôn: Do axit dịch vị tăng tiết và niêm mạc bị tổn thương, người bệnh dễ gặp tình trạng trào ngược hoặc nôn nhẹ sau ăn.
• Sút cân, mệt mỏi, thiếu máu: Khi niêm mạc dạ dày viêm loét lâu ngày, khả năng hấp thu dinh dưỡng giảm, dẫn đến tình trạng sút cân không rõ nguyên nhân, xanh xao, chóng mặt.
• Phân đen, có mùi hôi: Đây là dấu hiệu cảnh báo có chảy máu tiêu hóa, thường xảy ra âm thầm và kéo dài, dẫn đến thiếu máu mạn tính.
• Các biến chứng nghiêm trọng: Thiếu máu do xuất huyết, thủng dạ dày, hẹp môn vị, ung thư dạ dày,…

Chẩn đoán viêm dạ dày ở người cao tuổi

Để phát hiện viêm loét dạ dày chính xác, đặc biệt ở người cao tuổi, cần kết hợp thăm khám và các xét nghiệm cần thiết:

• Nội soi dạ dày: Là phương pháp chính xác nhất giúp nhìn rõ tổn thương trên dạ dày. Qua nội soi, bác sĩ cũng có thể lấy mẫu xét nghiệm vi khuẩn H. pylori nếu cần.
• Test hơi thở hoặc xét nghiệm phân: Dùng để phát hiện nhiễm H. pylori mà không cần nội soi, phù hợp với người lớn tuổi không thể nội soi.
• Xét nghiệm máu: Giúp kiểm tra thiếu máu do chảy máu dạ dày âm thầm – một biến chứng thường gặp ở người cao tuổi.

Nên thăm khám bác sĩ để chẩn đoán nguyên nhân đau và có hướng điều trị phù hợp (Nguồn: Canva)

Điều trị viêm loét dạ dày ở người cao tuổi

Việc điều trị cho người cao tuổi cần cá thể hóa vì họ thường mắc nhiều bệnh lý khác nhau và phải dùng nhiều loại thuốc cùng lúc.

• Dùng thuốc giảm tiết axit: Thuốc ức chế bơm proton (PPI) như omeprazol, esomeprazol, pantoprazol, rabeprazol… là lựa chọn hàng đầu. Thuốc tác dụng giảm tiết axit, giúp vết loét nhanh lành và giảm đau rõ rệt. Với người cao tuổi dùng thuốc giảm đau dài ngày, bác sĩ thường chỉ định thêm PPI để phòng ngừa loét ngay từ đầu.
• Diệt vi khuẩn pylori (nếu có): Nếu người bệnh nhiễm H. pylori, cần điều trị bằng kháng sinh kết hợp PPI theo phác đồ từ 10–14 ngày để loại trừ triệt để vi khuẩn này.
• Các thuốc hỗ trợ khác:

+ Itoprid hoặc trimebutin: hỗ trợ giảm đầy bụng, khó tiêu, cải thiện nhu động ruột. Rất phù hợp với người cao tuổi có kèm khó tiêu.

+ Sucralfat hoặc thuốc trung hòa axit như nhôm phosphat, mage hydroxyd: giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày, giảm kích ứng tại chỗ. Khi cần dùng thuốc giảm đau dài ngày (như NSAIDs), bác sĩ sẽ phối hợp thêm thuốc bảo vệ dạ dày để hạn chế tác dụng phụ.

Có thể dùng thuốc để phòng ngừa và điều trị viêm loét ở người cao tuổi

• Theo dõi và tái khám định kỳ: Nội soi dạ dày theo hướng dẫn của bác sĩ để đánh giá vết loét có lành hay không. Theo dõi dấu hiệu bất thường như đau tăng, nôn, phân đen, sụt cân nhanh…

Phòng ngừa viêm loét dạ dày ở người cao tuổi

• Ăn uống lành mạnh: Ăn chín, uống sôi, ăn đúng giờ, tránh thực phẩm quá cay, quá chua, nhiều dầu mỡ hoặc rượu bia, cà phê.
• Giảm stress, ngủ đủ giấc: Người lớn tuổi nên duy trì tinh thần thoải mái, ngủ đúng giờ, tập dưỡng sinh, đi bộ nhẹ nhàng giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn.
• Không tự ý dùng thuốc giảm đau, kháng viêm dài ngày: Nếu cần dùng thuốc kháng viêm (như diclofenac, meloxicam…), hãy hỏi ý kiến bác sĩ và sử dụng thuốc bảo vệ dạ dày đi kèm.

Kết luận

Viêm loét dạ dày ở người cao tuổi có thể không biểu hiện rõ ràng nhưng hậu quả lại rất đáng lo nếu không phát hiện kịp thời. Hãy quan tâm đến những thay đổi nhỏ trong sức khỏe tiêu hóa và đi khám đúng lúc để được điều trị hiệu quả, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống.

Bài viết được cung cấp bởi Davipharm

[SM/ARTI/173/1125]